تأثیر کم‌آبیاری و کاربرد کودهای پرمصرف و کم‌مصرف بر صفات مورفو-فیزیولوژیک مرزۀ یکسالۀ تابستانه (Satureja hortensis L.)

برای بررسی تأثیر کم‌آبیاری و کاربرد کود‌های پرمصرف و کم‌مصرف بر برخی صفات گیاه مرزۀ یکسالۀ پژوهشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شهرستان حاجی‌آباد به صورت کرت‌های خردشده (اسپلیت پلات) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار طی سال‌های زراعی 1391-1393 اجرا شد. عامل آبیاری در سه سطح آبیاری، شامل آبیاری رایج منطقه، تنش کم‏آبی متوسط و شدید (به‌ترتیب براساس 70، 100 و 130 میلی‏متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A) در کرت‌های اصلی و عامل کودی در نه سطح شامل سوپرفسفات‌تریپل و نیترات‌آمونیوم هر یک در دو سطح کم و زیاد (100 و 200 کیلوگرم در هکتار)، محلول‏پاشی سولفات‌روی و سولفات‌آهن هر یک در دو سطح کم و زیاد (5/0 و 1 کیلوگرم در هکتار)، و شاهد (بدون کاربرد کود) در کرت‌های فرعی قرار داده شدند. تجزیۀ واریانس مرکب داده‏ها نشان داد که تیمارهای مختلف آبیاری و کاربرد کودهای پرمصرف و کم‌مصرف و برهمکنش آنها بر بیشتر صفات گیاه مرزۀ یکساله از جمله ارتفاع بوته و شمار شاخۀ فرعی تأثیر معنی‌داری داشتند. به‌طوری‌که تنش کم‌آبیاری و محلول‌پاشی روی و آهن موجب افزایش میزان پرولین و قند محلول گیاه شد. بیشترین میزان سبزینۀ (کلروفیل) کل (66/2 میلی‌گرم بر گرم مادۀ تر) و بالاترین محتوای آب نسبی برگ (7/62 درصد)، مربوط به عامل آبیاری رایج (شاهد) بود. تنش آبیاری موجب افزایش میزان پرولین، قند محلول و میزان اسانس شد؛ و محلول‌پاشی عناصر کم‌مصرف روی و آهن در هنگام بروز کم‌آبیاری تحمل گیاه مرزۀ یکساله به تنش خشکی را افزایش داد.